อารยะแข่งขัน

หนังสือประวัติศาสตร์จากเฮียวิทย์ อ่านง่ายเหมือนเอาตัวเองไปเป็นผู้สังเกตการณ์ในช่วงเวลาสำคัญต่างๆ พร้อมกับเกร็ดความรู้มันส์ๆ ลืมภาพจำการเรียนประวัติศาสตร์ที่น่าเบื่อ เน้นท่องจำ สู่การเรียนรู้ที่เริ่มจากการตั้งคำถามเพื่อเข้าใจว่าทำไมและส่งผลอย่างไร สนุกมว๊ากกกก

.

มาเริ่มย้อนเวลากันเลย 🙂

.

เคยสงสัยไหมว่าจุดเริ่มต้นของการตื่นรู้ทางความคิดของมนุษยชาติเริ่มต้นจากเหตุการณ์พลิกโลกเมื่อ 600 ปีก่อน ณ จักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์ (พื้นที่เยอรมันและบางส่วนของฝรั่งเศสในปัจจุบัน) เมื่อเกิดการสร้างแท่นพิมพ์เป็นครั้งแรกโดยกูเตนเบ์ก (Johannes Gutenberg) เพื่อผลิตคัมภีร์ไบเบิล และกลายมาเป็นเครื่องมือในการเผยแพร่ความรู้สู่คนจำนวนมาก จากอดีต ความรู้จำกัดอยู่แค่ชนชั้นสูงสู่การเผยแพร่ความรู้สู่คนทุกคน

.

เมื่อผู้คนเริ่มมีความรู้มากขึ้น เกิดความกระหายใคร่รู้ต่อศาสตร์ต่างๆ และอยากสำรวจพื้นที่ที่ยังไม่มีใครค้นพบ เราเข้ามาสู่ยุคเรอเนอซองส์ในศตวรรษที่ 15 (ยุคตื่นรู้ทางปัญญา) เกิดการสำรวจโลกใหม่นำโดยโปรตุเกสและสเปน โดยฝั่งโปรตุเกสมีวัชกู ดา กามา นำทีมสำรวจผ่านแอฟริกาข้ามแหลมกู๊ดโฮปจนมาเจออนุทวีปอินเดีย และฝั่งสเปนมีคริสโตเฟอร์ โคลัมบัส นำทีมออกสำรวจโลกตะวันตกจนค้นพบทวีปอเมริกา เมื่อการแข่งขันด้านสำรวจเริ่มรุนแรงจนนำไปสู่สนธิสัญญาแบ่งโลกนามว่า ตอร์เดซิยัส

.

จากการสำรวจโลกครั้งนั้น เราพบ 4 ทวีป ได้แก่ ยุโรป เอเชีย แอฟริกา และอเมริกา เป็นการตอกย้ำทฤษฏีว่าด้วยเรื่องโลกกลม สร้างแผนที่โลกที่สมจริง และเป็นครั้งแรกที่เรารู้ว่า เวลาแต่ละพื้นที่ไม่เท่ากัน

.

เป็นที่น่าสังเกตว่าจีนเป็นประเทศแรกที่สำรวจโลกก่อนโปรตุเกสและสเปนถึง 50 ปี นำทีมโดยเจิ้งเหอ ช่วงราชวงศ์หมิง (ตรงกับสมัยอยุธยา) ข้ามน้ำข้ามทะเลจนไปเจอเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เอเชียใต้ เอเชียตะวันออก และแอฟริกา กลับไม่ประสบความสำเร็จในการเป็นผู้นำด้านการสำรวจ ว่ากันว่าสำรวจอยู่ 3 รัชกาลจนพระคลังร่อยหรอ และฮ่องเต้ไม่โปรด

.

ต่อมาในยุคปฏิวัติวิทยาศาสตร์ในศตวรรษที่ 16 ได้เกิดนักวิทยาศาสตร์ชื่อก้องมากมาย ต้้งแต่โคเปอร์นิคัส คริสต์ชนและนักวิทยาศาตร์คนแรกที่แย้งว่าโลกมิใช่ศูนย์กลางจักรวาล หากคือดวงอาทิตย์ ตามมาด้วยกาลิเลโอ กาลิเลอี พหูสูตด้านดาราศาสตร์และฟิสิกส์จากการค้นพบกฏแรงเฉื่อย กฏแรงโน้มถ่วง และดาวบริวารของพฤหัส สั่นคลอนความเชื่อของคริสตศาสนจักร เกิดการตั้งคำถามในวงกว้างกับความเชื่อในศาสนา และเป็นต้นทางของความเจริญในยุโรป รวมถึงสหราชอาณาจักร

.

เข้าสู่ยุคเรืองปัญญา (Age of Enlightenment) ในศตวรรษที่ 17 - 19 เกิดเหตุการณ์สำคัญต่างๆเกิดขึ้นมากมายตั้งแต่ การขยายอำนาจของจักรวรรดิอังกฤษที่ยิ่งใหญ่ การประกาศเอกราชของบริติชอเมริกา การปฏิวัติฝรั่งเศสล้มล้างระบอบกษัตริย์อันเกิดจากความฟุ้งเฟ้อของราชวงศ์ ความล้มเหลวในการปกครอง สร้างความทุกเข็ญแก่ราษฏร และการผงาดขึ้นของนายพลหนุ่มนโปเลียน โบนาปาร์ต ทั้งหมดอาจกล่าวได้ว่าจุดเริ่มต้นมาจากการสั่งสมการตื่นรู้ในแต่ละยุค ผนวกกับแนวคิดเสรีนิยมจาก 3 นักคิดคนสำคัญได้แก่ มงเตสกิเยอ วอลแตร์ และฌอง ฌากว์ รุสโซ ที่เชื่อว่า

.

อำนาจสูงสุดควรอยู่ในมือประชาชน และการคานอำนาจของสามเสาหลักนิติบัญญัติ บริหาร และตุลาการ เพื่อตรวจสอบและถ่วงดุลอำนาจกันและกัน เป็นที่มาของระบอบเสรีประชาธิปไตยในปัจจุบัน

.

สมกับคำประโยคที่ว่า

.

“Since no man has any natural authority over his fellow men, And since force is not the source of right, Conventions remain as the basis of all lawful authority among men”

“เพราะไม่มีมนุษย์คนใดมีอำนาจตามธรรมชาติเหนือมนุษย์คนอื่นและเพราะพละกำลังหาใช่ที่มาของสิทธิ “กติกา“ ร่วมกันจึงเป็นรากฐานของอำนาจอันชอบธรรมทั้งปวงในหมู่มนุษย์”

ฌอง ฌากว์ รุสโซ (Jean-Jacques Rousseau)

#เริ่มต้นด้วยประวัตืศาสตร์ปิดท้ายด้วยการเมือง